Κλείσιμο

Ο Διονύσιος Λαυράγκας και το Ελληνικό Μελόδραμα
Ο Διονύσιος Λαυράγκας και το Ελληνικό Μελόδραμα
Η όπερα υπήρξε ένα είδος που αγαπήθηκε στον ελληνικό χώρο, όπως είδαμε και στην ενότητα για τη μουσική των Επτανήσων. Αρκεί να υπενθυμίσουμε ότι στο θέατρο San Giacomo της Κέρκυρας παιζόταν όπερα από το 1733. Οι λυρικοί θίασοι που επισκέπτονταν την Ελλάδα προέρχονταν κυρίως από την Ιταλία, ενώ ενισχύονταν κάποιες φορές από Έλληνες μουσικούς.

Ο Διονύσιος Λαυράγκας (1860-1941) ήταν ο συνθέτης που συνέδεσε το όνομά του με τη σημαντικότερη περίοδο του θιάσου του Ελληνικού Μελοδράματος, του επονομαζόμενου Γ΄ Ελληνικού Μελοδράματος. Ο Λαυράγκας γεννήθηκε στο Αργοστόλι και σπούδασε στο Ωδείο της Νάπολης. Κατόπιν, πήγε στο Παρίσι, όπου και γράφτηκε στο περίφημο Ωδείο των Παρισίων. Επιστρέφει στην Ελλάδα και εγκαθίσταται στην Αθήνα το 1894, αναλαμβάνοντας τη διεύθυνση της Φιλαρμονικής Εταιρείας. Ο Λαυράγκας έχει ήδη συνθέσει αρκετά έργα, και κάποια έχουν βραβευτεί, όταν του ανατίθεται να διευθύνει την εναρκτήρια συναυλία των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896. Το 1899 αρχίζει τη σοβαρή ενασχόλησή του με αθηναϊκούς μελοδραματικούς θιάσους και ουσιαστικά αφοσιώνεται σε αυτό το σκοπό, τη δημιουργία δηλαδή ενός σταθερού ελληνικού μελοδραματικού σχήματος.

Είχαν προηγηθεί οι προσπάθειες του Ναπολέοντα Λαμπελέτ και του βαθύφωνου Αντώνη Λάνδη το 1887-1888, δηλ. το Α΄ Ελληνικό Μελόδραμα, το οποίο κατάφερε να ανεβάσει μονάχα ένα έργο, τον Υποψήφιο βουλευτή του Ξύνδα. Το Β΄ Ελληνικό Μελόδραμα (1888-1890), με εμψυχωτή και χρηματοδότη τον Ιωάννη Καραγιάννη, κατάφερε να ανεβάσει αρκετές παραστάσεις και να κάνει περιοδείες μέχρι και στο εξωτερικό, αλλά δυστυχώς διαλύθηκε σύντομα. Ο Διονύσιος Λαυράγκας δεν θα ζήσει για να δει την Εθνική Λυρική Σκηνή να θεσμοθετείται ως ανεξάρτητος οργανισμός, γεγονός που συνέβη κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής το 1944, όπως άλλωστε έγινε και με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, η οποία δημιουργήθηκε με την κρατικοποίηση της Συμφωνικής Ορχήστρας του Ωδείου Αθηνών το 1942.

Η όπερα Φρόσω του Διονύσιου Λαυράγκα γράφτηκε το 1938 και αποτελεί ένα από τα τελευταία έργα, ίσως το τελευταίο, του σημαντικού Έλληνα μουσουργού. Η Φρόσω είχε την πρώτη παγκόσμια παρουσίασή της μόλις τον Απρίλιο του 2010. Πρόκειται για μια όπερα που κινείται στα όρια του καλλιτεχνικού κινήματος του βερισμού, με σαφέστατα στοιχεία λυρισμού. Στο συγκεκριμένο έργο αποκαλύπτεται η μουσική γλώσσα του Λαυράγκα, η οποία είναι μια μείξη της λαϊκής μουσικής των Επτανήσων με τις διάφορες επιρροές που δέχτηκε από τη μουσική της Ευρώπης.